การประถมศึกษาน้อมรำลึกพระคุณครู “...ปาเจราจริยา โหนติ คุณุตตรานุสาสกา ครูบาอาจารย์เป็นผู้มีคุณยิ่ง เป็นผู้พร่ำสอนศิลปวิทยา…” ไหว้ครู 2567
ประวัติวันไหว้ครู
วันไหว้ครู นับเป็นวันที่ศิษย์จะได้แสดงถึงคุณธรรมภายในจิตใจ คำว่า “ไหว้ครู” ถึงแม้ว่าจะเป็นถ้อยคำที่แสนธรรมดาสามัญที่ใครหลายๆ คนต่างเข้าใจกันดีอยู่ แต่จริงๆ แล้ว วันไหว้ครู คือวันที่บรรดาศิษย์ทั้งหลายจะได้แสดงความเคารพและสักการะต่อครูบาอาจารย์ผู้มีพระคุณ ตลอดจนผู้เสียสละชี้ทางและให้แสงสว่างแก่ศิษย์โดยไม่คำนึงถึงความยากลำบาก ซึ่งแนวความคิดวันไหว้ครูเกิดขึ้นในที่ประชุมครูทั่วประเทศเมื่อปี พ.ศ. 2499 จากคำปราศรัยของ จอมพล ป. พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรีและประธานกรรมการอำนวยการคุรุสภากิตติมศักดิ์ในขณะนั้น ต่อมาได้มีการจัดงานวันครูขึ้นเป็นครั้งแรก เมื่อวันที่ 16 มกราคม 2500
การไหว้ครู
การไหว้ครู เป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งของชาวไทย เพราะครูเป็นคนที่ศิษย์ให้ความเคารพนับถือ เป็นผู้ถ่ายทอดสรรพวิชาความรู้ให้กับศิษย์ด้วยความรัก ความเมตตา และความปราถนาดี ครู จึงเป็นบุคคลผู้ทำหน้าที่ที่มีความสำคัญต่อประเทศชาติ เมื่อครั้งอดีต หนังสือ หรือสื่อการเรียนการสอนยังไม่มีแพร่หลาย ความรู้ที่ประชาชนจะได้รับ คือความรู้ที่มาจากบุคคลผู้มีความรู้ ความเชี่ยวชาญ ซึ่งเราเรียกกันว่า "ครู"
ถึงแม้ในทุกวันนี้เทคโยโลยีต่างๆ จะมีความเจริญก้าวหน้ามากขึ้น สื่อการเรียนการสอนมีอยู่แพร่หลาย แต่คนไทยก็ยังคงให้ความสำคัญกับครูด้วยเหตุผลที่ว่า ความรู้ที่มาจากการทอดโดยบุคคลเป็นความรู้ที่เป็นทักษะเฉพาะ เป็นสิ่งที่เกิดจากการสั่งสมความรู้ ประสบการณ์และการปฏิบัติจนเชี่ยวชาญที่อาจไม่สามารถถ่ายทอดเป็นตัวหนังสือได้ ครูจึงเปรียบเสมือนพ่อและแม่คนที่ 2 ของศิษย์ ผู้ที่ประสบความสำเร็จได้เป็นเพราะมีแม่เป็นผู้ให้กำเนิด มีครูเป็นผู้ให้ความรู้ ความคิด สติปัญญา และชี้ทางสว่างให้กับชีวิต ประเพณีการไหว้ครูจึงยังสืบทอดต่อมาจนถึงปัจจุบัน
กิจกรรมในวันไหว้ครู
ได้มีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงกิจกรรมในวันไหว้ครู เพื่อให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมตลอดเวลา ซึ่งรูปแบบการทำกิจกรรมที่ชัดเจนในปัจจุบัน คือ
การไหว้ครูในสถานศึกษา ที่มีตั้งแต่ระดับอนุบาล ไปจนกระทั่งถึงระดับอุดมศึกษามีพิธีทางศาสนา พิธีรำลึกถึงพระคุณบูรพาจารย์ต่อด้วยพิธีปฏิญาณตน การกล่าวคำระลึกถึงพระคุณบูรพาจารย์ และการแข่งขันประกวดพานไหว้ครู โดยให้นักเรียนได้แสดงความคิดสร้างสรรค์และใช้ดอกไม้ที่สัญลักษณ์ของวันไหว้ครูมาประดับตกแต่งให้เกิดความสวยตามสมัยนิยม ที่ประกอบไปด้วย ดอกมะเขือ หญ้าแพรก ข้าวตอก ดอกเข็ม
ดอกไม้ที่ใช้ในพิธีไหว้ครู
ดอกเข็ม - สติปัญญาเฉียบแหลมคม
ดอกมะเขือ - ความสะอาดบริสุทธิ์ ซื่อสัตย์ อ่อนน้อมถ่อมตน
ข้าวตอก - ความมีระเบียบวินัย รู้จักการควบคุมตัวเอง
หญ้าแพรก – ความเจริญงอกงาม
บทสวดวันไหว้ครู นมัสการอาจริยคุณ
(นำ) ปาเจราจะริยา โหนติ
(รับพร้อมกัน) คุณุตตะรานุสาสะกา
ปัญญาวุฑฒิกะเร เต เต ทินโนวาเท นะมามิหัง.
(นำ) อนึ่งข้าคำนับน้อม
(รับพร้อมกัน) ต่อพระครูผู้การุญ
โอบเอื้อและเจือจุน อนุศาสน์ทุกสิ่งสรรพ์
ยัง บ ทราบ ก็ได้ทราบ ทั้งบุญบาปทุกสิ่งอัน
ชี้แจงและแบ่งปัน ขยายอรรถให้ชัดเจน
จิตมากด้วยเมตตา และกรุณา บ เอียงเอน
เหมือนท่านมาแกล้งเกณฑ์ ให้ฉลาดและแหลมคม
ขจัดเขลาบรรเทาโม- หะจิตมืดที่งุนงม
กังขา ณ อารมณ์ ก็สว่างกระจ่างใจ
คุณส่วนนี้ควรนับ ถือว่าเลิศ ณ แดนไตร
ควรนึกและตรึกใน จิตน้อมนิยมชมฯ (กราบ 1 ครั้ง)
คำกว่าวไหว้ครู ปาเจราทำนองสรภัญญะ
ปาเจราจริยาโหนติ คุณุตตรานุสาสกา
ข้าขอประณตน้อมสักการ (รับพร้อมกัน)
บูรพคณาจารย์ ผู้กอรปประโยชน์ศึกษา
ทั้งท่านผู้ประสาทวิชา อบรมจริยา
แก่ข้าในกาลปัจจุบัน
ข้าขอเคารพอภิวันท์ ระลึกคุณอนันต์
ด้วยใจนิยมบูชา
ขอเดชกตเวทิตา อีกวิริยะพา
ปัญญาให้เกิดแตกฉาน
ศึกษาสำเร็จทุกประการ อายุยืนนาน
อยู่ในศีลธรรมอันดี
ให้ได้เป็นเกียรติเป็นศรี ประโยชน์ทวี
แก่ชาติและประเทศไทยเทอญ ฯ
(นำ) ปัญญาวุฒิกเร เต เต ทินโนวาเท นมามิหัง
เรื่องราวของวันไหว้ครูก็เป็นอีกหนึ่งสิ่งที่โปรแกรมวิชาการประถมศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร นำมาฝากเป็นเรื่องราวที่ศิษย์ทั้งหลายควรจะต้องทราบเอาไว้ เมื่อมีโอกาสอย่าลืมสำนึกในความเสียสละที่ครูบาอาจารย์มีให้กับเรา ตั้งใจเรียน นำข้อคิดเทคนิคต่างๆ ที่ได้จากเรียนไปใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด และนำความสำเร็จกลับไปฝากท่านให้ได้ หรืออย่าลืมแวะกลับไปเยี่ยมครูเก่าๆ ที่เคยสั่งสอนเราก็ได้ กลับไปเยี่ยม ถามไถ่สารทุกข์ดิบกันเล็กน้อย อย่างน้อยท่านก็เป็นคนหนึ่งที่พาเราเดินไปสู่ทางแห่งความสำเร็จ
ขอขอบคุณที่มา www.sanook.com / คุรุสภา
ภาพกิจกรรมไหว้ครู
โปรแกรมวิชาการประถมศึกษา คณะครุศาสตร์. (2567). การประถมศึกษาน้อมรำลึกพระคุณครู “...ปาเจราจริยา โหนติ คุณุตตรานุสาสกา ครูบาอาจารย์เป็นผู้มีคุณยิ่ง เป็นผู้พร่ำสอนศิลปวิทยา…” ไหว้ครู 2567. สืบค้น 14 มิถุนายน 2568, จาก https://elementary.kpru.ac.th/?page_id=513&lang=TH
ข้อมูลอื่น ๆ
คู่มือการใช้ Ai สำหรับครู นักเรียน โรงเรียน และผู้ปกครอง 2568 โดยสำนักวิชาการและมาตรฐาน สพฐ.
เผยแพร่เมื่อ 13 มิถุนายน 2568
การตรวจประเมินคุณภาพการศึกษาภายในระดับหลักสูตร ตามเกณฑ์คุณภาพมหาวิทยาลัยเอเซียน (AUN-QA) ประจำปีการศึกษา 2567 ระหว่างวันที่ 14-15 กรกฏาคม 2568
เผยแพร่เมื่อ 25 พฤษภาคม 2568
ขอแสดงความชื่นชมยินดีกับศิษย์เก่า คุณครูทรทัย พระคำจันทึก (ครูแนน) เนื่องในโอกาสได้รับรางวัล เสาอโศกผู้นำศีลธรรม ประจำปี 2568
เผยแพร่เมื่อ 19 พฤษภาคม 2568